9. Sınıf Türk Dili Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları Sonuç Yayınları

9. Sınıf Türk Dili Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları Sonuç Yayınları 2019 2020

9. Sınıf Edebiyat Sonuç Yayınları Ders Kitabı Cevapları

1. ÜNİTE 1. OKUMA HAZIRLIK

1. “Edebiyat” kavramı size neleri çağrıştırıyor?

Şiir, roman, hikaye, kitap, yazar, şair, divan edebiyatı, garipler akımı kelimelerini çağrıştırıyor.

2. “Edebiyat yapmak” deyiminin anlamını söyleyiniz.

bir konu üzerinde içten olmayan, bir işe yaramayan parlak, süslü sözler söylemek.

3. Edebiyat kelimesi aşağıdaki cümlelerde hangi anlamlarda kullanılmıştır?

• Edebiyat öğretmenimiz bizlere güzel bir şiir okudu. MESLEK KOLU
• Geliştirdiği Latincesi ile hekimlik edebiyatını günü gününe takip ediyor. MESLEK YAYINLARI
• Edebiyat yapmasan da işini yapsan, diye uyardı. BOŞ KONUŞMAK

METNİ ANLAMA VE ÇÖZÜMLEME

1. Okuduğunuz metinde anlamını bilmediğiniz kelime ve kelime gruplarının anlamını metnin bağlamından hareketle tahmin ediniz. Daha sonra tahminlerinizi TDK Türkçe Sözlük’ten kontrol ediniz.

EDEP: utanma, çekinme, sıkılma duygusu, incelik.

USUL: bir şeyi elde edebilmek için izlenen yol, yöntem.

BEDİİ:güzellik ölçülerine uyan.

İŞTİKAK:

bir kökten türemiş sözcüklerle bir anlatış özelliği yaratma sanatı.

2. Okuduğunuz metnin yazılış amacını ve hedef kitlesini belirleyiniz. Kendinizi bu metnin yazılmasındaki hedef kitleden biri olarak görüyor musunuz? Neden?

Yazılış amacı bilgi vermektir. Hedef kitlesi edebiyat terimi hakkında bilgi almak isteyen herkestir. Evet öğrencilerde hedef kitledir.

3. “Edebiyat nedir?” sorusunun cevabı olarak “Arapça edeb kökünden gelen edebiyat aslında ilm-i edebin bütün anlamlarını toplayan çoğul bir kelimedir.” ifadesi verilmiştir. Bir kavramın ya da olayın belirgin özellikleriyle tanıtılmasına tanımlama denir.

Metinde kullanılan diğer tanımları da siz bulunuz. Düşünceyi geliştirme yollarından biri olan tanımlamanın bir metinde kullanılmasının amacının ne olabileceğini tartışınız.

TANIMLAR: “Edebiyat; düşünce, duygu ve hayallerin söz ve yazı hâlinde güzel etkili bir şekilde anlatılması sanatıdır.”

Edebiyat; bilgi, gözlem ve deneyişlere dayalı duygular, düşünceler, hayaller yardımıyla güzel söz ve yazı eserleri yaratma bilgi ve sanatıdır.

Tanımların kullanılmasının amacı, okuyucuya yeni bir şey öğretmektir.

4. Okuduğunuz metinde “edeb, ahlak, terbiye, ilm-i edeb, felsefe, şiir ve inşa, literatür, sözlük, bilgi, gözlem” gibi kelime ve kelime gruplarına yer verilmiştir. Bu kelime kadrosundan hareketle metnin üslup özellikleri hakkında çıkarımlarda bulununuz.

Metnin üslup özellikleri açık ve nesneldir.

9. Sınıf Sonuç Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı 1. Ünite Hazırlık Sayfa 10 Cevapları

1. ETKİNLİK

Aşağıda verilen edebiyat tanımlarını, okuduğunuz metindeki edebiyat tanımı ile karşılaştırarak aralarındaki benzerlik ve farklılıkları belirtiniz.

Edebiyat; düşünce, duygu ve hayallerin söz ve yazı hâlinde güzel etkili bir şekilde anlatılması
sanatıdır.”
Biz de şöyle bir tarif yapabiliriz:
Edebiyat; bilgi, gözlem ve deneyişlere dayalı duygular, düşünceler, hayaller yardımıyla güzel söz
ve yazı eserleri yaratma bilgi ve sanatıdır.

BENZERLİKLER

Kurgusal olması, sanat olması, kaynağının günlük hayat ve hayal gücünün olması

FARKLILIKLAR

Milli oldukça ilginç olması, haberleşme aracı olması başlıca farklılıklardır.

 2. ETKİNLİK

Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerleri uygun ifadelerle doldurunuz.

a. Aynı meslek veya aynı topluluk sınıfı arasında kullanılan özel kelimeler veya dil olarak da tanımlanan argo için şu örnekler verilebilir: uçlanmak (vermek), papel (para), tüymek (kaçmak), çakmak (sınıfta kalmak veya anlamak) vb.

b Konuşma dili Bu kelime ve ses farklılığı ağız kavramıyla açıklanabilir.

c. Lehçe, bir dilin çok uzun zaman önce, yazılı metinlerle izlenemeyen karanlık dönemlerinde kendisinden ayrılan ve ayrıldığı dilden hem ses hem biçim olarak ayrılıklar içeren koludur.

ç. “Baba” kelimesinin yerine bazı yörelerde “babey” kelimesinin kullanılması ağız örneğidir.

d. Türkçenin iki lehçesi vardır: Çuvaşça ve Yakutça

e. Bir dilin izlenebilen tarihî dönemlerinde ayrılmış koluna şive denir.

f. Türkiye Türkçesi kültür dilinde İstanbul ağzı ağzı esas alınmıştır.

g. Bir dilin izlenebilen tarihî dönemlerinde birbirinden ayrılan kolu olan, bazı kelime ve ses farklılıkları içeren kullanımına şive denir.

HAZIRLIK

1. Güzel sanatlar denince akla hangi sanat dalları gelmektedir?

Edebiyat, müzik, resim, mimari, heykel, bale, opera, resim, tiyatro, sinema

2. Aşağıda verilen “Sanat” şiirinde, hangi güzel sanat dallarının özelliklerine vurgu yapılmıştır?

Şâir kişiler, kuş kuşunuz, dal dalınız./Dallardan renk, kuştan âhenk alınız!
Ses, sâdece mûsıkînin emrinde değil;/ Rengin balı, ressamın değildir, yalnız.
Arif Nihat Asya, Kova Burcu

CEVAP: Edebiyat, resim, musiki

METNİ ANLAMA VE ÇÖZÜMLEME

1. Okuduğunuz metnin konusu nedir?

Edebiyatın güzel sanatları içindeki yeri ve edebiyatın diğer sanatlardan farkıdır.

2. “Duygu, düşünce ve hayalleri diğer sanatların ancak yoruma bağlı sembollerle ifade etmesine karşılık edebiyat maddi dünya intibalarından şuur, şuuraltı, mistik ve metafiik boyutlara kadar insani olan her şeyi apaçık veya alegorik-sembolik şekilde ifadeye muktedirdir.” cümlesiyle ilgili düşüncelerinizi arkadaşlarınızla paylaşınız.

Edebiyatın malzemesinin dil olması ve dilin insan hayatındaki vazgeçilmez önemi ve insan ait bir olgu olması nedeniyle edebiyat bu gücü elde etmektedir.

3. “Edebiyat” metnine göre günlük konuşma dili ile edebî dilin birbirinden ayrıldığı noktalar nelerdir?

• Günlük dilde yalın ve doğrudan bir anlatım varken  edebî dil mecazi ve semboliktir.
• Günlük dilde sözcükler genellikle temel(gerçek) anlam çerçevesinde kullanılırken edebi dilde mecaz anlam boyutu derinlik kazanır.

4. “Edebiyat” adlı parça ile aşağıdaki parçayı karşılaştırarak konuya bakış açılarının benzer mi yoksa karşıt mı olduğunu değerlendiriniz.

Eski Yunan-Latin çağlarından beri edebiyat (bir anlamda şiir) güzel sanatların beş kolundan biri sayılmaktadır. Faydalıdan ziyade güzeli öne almasıyla ayırt edilebilen bu beş güzel sanat: musiki, resim, mimarlık, heykelcilik ve edebiyattır(şiir).

CEVAP: Parçalar birbirine benzemektedir. İki parçada Edebiyatın güzel sanatların bir dalı olduğunu anlatmaktadır.

SAYFA 17 CEVAPLAR

1. ETKİNLİK

Aşağıda verilen “Çanakkale Yolun Sonu Film Afii”, “Çanakkale Türküsü”, “Çanakkale Şehitler Abidesi” ve “Seyit Onbaşı Heykeli”ni seçtikleri anlatım yolları bakımından değerlendiriniz.

Bu eserler farklı anlatım yöntemleri kullanmıştır. Bu farklılık malzeme farklılığından ileri gelmektedir.

• Çanakkale Türküsü, ses, ezg, ve müzik ile duygu yoğunluğunu aktarmıştır.
• Çanakkale Şehitler Abidesi ve Seyit Onbaşı Heykeli yapı malzemeleri kullanılarak eser ortaya konmuştur.
• Çanakkale Yolun Sonu filminde sinema teknikleri ile görsel bir eser ortaya konmuştur.

SAYFA 18 CEVAPLAR

2. ETKİNLİK

Aşağıdaki mânilerde argo olan kelimeleri bulunuz.

CEVAP: Metelik, traş etme

SAYFA 19 CEVAPLAR

HAZIRLIK

1. Herhangi bir buluşun edebî eserlere (roman, hikâye, tiyatro vb.) konu olup olamayacağını tartışınız.

Olabilir çünkü, edebiyat konusu insan ve insanı ilgilendiren her şeydir. Bu yüzden bir buluş da edebiyatın konusu olabilir.

2. “Tarih olmadan edebiyat tarihinden söz edilemez.” sözünden anladığınızı sözlü olarak ifade ediniz.

Bu söz,  tarih edebiyat tarihini anlamamızı sağlar. Edebî metnin, oluştuğu tarihi dönemden etkilenmiştir. O dönemin izlerini barındırır. Bu yüzden bir eseri yorumlamak için o dönemin tarihi etkileri iyi bilinmelidir. Yani edebiyat tarihi tarih bilimi ile oluşur.

3. Aşağıda Honore de Balzac’ın ( Onör dö Balzak) “Vadideki Zambak” adlı romanından bir parça verilmiştir. Sizce bu parçada hangi bilim ya da bilgi dalından yararlanılmıştır?

Her şeyden önce, bir bütün olarak ele aldığım toplum hakkındaki firimin üstünde durun. Ben bu
noktaya bir değinip geçtim ama zaten size bir şeyi kısacık anlatmak da yeter. Toplumların kaynağı Tanrısal bir nitelik mi göstermiştir yoksa bunlar insanlar tarafından mı yaratılmıştır, bilmiyorum; hangi yönde
gelişme gösterdiler deseniz onu da bilmiyorum ama bence, bu konuda muhakkak olan bir şey varsa o
da toplum denen şeyin var olduğudur. Bir kenarda kalıp yaşamak yerine, toplumların içine girmeyi kabul
ettiğiniz andan itibaren, onu yaratan kuralların da iyi olduğunu kabul etmek zorundasınız. İşte, yarın bu
toplumlarla sizin aranızda da bir anlaşma imzalanacak

CEVAP: Sosyoloji biliminden faydalanılmıştır.

SAYFA 21 CEVAPLAR

METNİ ANLAMA VE ÇÖZÜMLEME

1. Okuduğunuz metinde edebiyatın hangi bilim dalları ya da alanlarıyla ilişkisi üzerinde durulmuştur?

Tarih, sosyoloji, biyografya, bibliyografya, ruh bilim, estetik; tıp, kimya, fizik gibi fen bilimleri ile ilişkisi üzerinde durulmuştur.

2. “Edebiyatın konusu insandır.” cümlesinden hareketle edebiyat ile sosyoloji arasındaki ilişkiyi değerlendiriniz.

Edebiyat ve sosyolojinin konusu insandır. Bu bakımdan aralarında benzer konu ilişkisi vardır. Edebi metinler insanın sosyal çevresi ile ortaya çıkar. Sosyolojide toplum bilimidir.

3. Bir metinde anlatılmak istenen asıl düşünceye, verilmek istenen asıl iletiye ana fiir (ana düşünce) denir. Buna göre okuduğunuz metinde yazarın okuyucuya vermek istediği iletiyi belirleyiniz.

Ana fikir; Edebiyat;  tarih, sosyoloji, psikoloji gibi pek çok bilimle ilişkilidir.

1. ETKİNLİK

Aşağıdaki şiir hangi bilim ya da bilgi dalının sonuçlarından yararlanmıştır? Böyle bir etkileşimin normal olup olmadığını tartışınız

Coğrafya biliminden faydalanmıştır.

4. Siz de edebiyat ile bilim ve güzel sanatlar arasındaki etkileşime örnekler veriniz.

Edebi eserler bilimsel buluşlara ilham verebilir. Jules Verne’nin eserleri, Aya Seyahat adlı eseri Aya yolculuğun ilhamı olmuştur.

Bütün güzel sanatlar gibi güzeli, estetik haz uyandıracak şekilde anlatma ve kalıcı kılma çabası içinde olan edebiyat; aynı zamanda müzik, sinema, tiyatro vb. sanat dallarına da kaynaklık edebilir.

SAYFA 22 CEVAPLAR

2. ETKİNLİK

Aşağıda Orhan Kemal’in “Murtaza” romanından ve bu romanın senaryosundan birer bölüm verilmiştir. Bu bölümlerden hareketle sinema sanatının edebiyattan nasıl yararlandığını açıklayınız.

Edebiyatın aracı dildir. Sinema görsel bir araç kullanır.  Edebiyat ayrıntılı bir şekilde ortamı, duyguları, yüz ve mimik ifadelerini, sözleri anlatır. Sinema edebiyatı kendisine esas alır. Bunun üzerine sinema görsellerini inşaa eder.

Verilen metinlerde aynı adla çekilen sinema filminde romana bağlı kalınarak diyaloglar yazılmıştır.

SAYFA 23 CEVAPLAR

3. ETKİNLİK

Bu parçada tarih ve edebiyat kapsam bakımından karşılaştırılmıştır. Birden fazla varlık ya da kavram arasındaki benzerlik veya farklılıkları ortaya koymak için kullanılan bu anlatım yoluna karşılaştırma denir. Daha çok tartışmacı ve açıklayıcı anlatım biçimlerinde kullanılan bu yöntemi yazar hangi amaçla seçmiştir? Görüşlerinizi sözlü olarak ifade ediniz

Karşılaştırma yapılarak benzerlik ve farklılıklar daha iyi ortaya konur. Bu sayede konu daha iyi anlaşılır. Bu yüzden karşılaştırma kullanılmıştır.

4. ETKİNLİK

Aşağıdaki yargılar doğru ise cümlenin başına “D ”, yanlış ise “Y” yazınız.

a.  (D) b. (Y) c. (D) ç. (D) d. (D) e. (Y) f. (Y) g. (D)

HAZIRLIK

1. Hangi metin türlerini biliyorsunuz? Bu metinler sınıflandırılırken nelere dikkat edilmiş olabilir?

Roman, şiir, hikaye, makale, deneme, masal, Bu metinler yazılış amaçları, hedef kitle, kullanılan dile, anlatım türlerine, gerçekliklerine göre sınıflandırılmıştır.

2. Kişilerin farklı edebî türlere ( şiir, roman, hikâye vb. ) ilgi duymalarının nedeni ne olabilir? Arkadaşlarınızla tartışınız.

İnsanların farklı ilgi, zevk ve beğeni anlayışına sahip olmalarıdır.

3. “Roman, gezi yazısı, anı, hikâye, oyun, makale, deneme, eleştiri, mektup, yaşam öyküsü” gibi metin türlerinden hangileri okuyucuya bilgi aktarmak amacıyla yazılır?

Gezi yazısı, anı, makale, deneme, eleştiri, yaşam öyküsü

SAYFA 26 CEVAPLAR

METNİ ANLAMA VE ÇÖZÜMLEME

1. Okuduğunuz metinde türlerin sınıflndırılmasında hangi ölçütler esas alınmıştır?

1-Yazılış amaçları bakımından,
2-Anlatım türleri bakımından,
3-Konuyu ele alış gerçeklikler ile ilgili,
4-Dil ve ifade özellikleri bakımından,
5-Metinlerde kullanılan dilin işlevinden dolayı,

2. “Edebiyatta türler sürekli bir değişim içindedir.” yargısına katılıp katılmadığınızı nedenleriyle söyleyiniz.

Edebiyat insanı konu alır. İnsan değiştikçe edebiyatta değişir. Bu bakımdan türler zamanla değişim içinde olmuştur. Geçmişteki insanlar ile günümüz insanı arasında yaşama, çevresini algılama ve değer yargıları değiştiği gibi edebiyat türleri de değişim içinde olmuştur.

3. “Metinlerin Sınıflndırılması” metninde hangi anlatım biçimi kullanılmıştır? Yazarın yazma amacı, hedef kitlesi ve yazı türünün bu anlatım biçiminin seçilmesinde etkili olup olmadığını söyleyiniz.

Açıklayıcı anlatım türü kullanılmıştır. Yazarın amacı ve hedef kitlesi bu anlatım türünü seçmesinde etkili olmuştur.

SAYFA 27 CEVAPLAR

1. ETKİNLİK

Aşağıda farklı dönemlere ait şiir örnekleri verilmiştir. Bu örneklerden hareketle türlerin oluşumunda sözlü ve yazılı kültürün, toplumsal değişimlerin etkisini belirleyiniz.

İnsanın içinde yaşadığı tarihi dönem edebiyat eserlerine etki eder. İnsan bilgisi, kültürü, hayata bakışı ve inançları edebi eserlerinde yansımaları görülür.

Din olarak İslamı seçmeden önce önem verilen değerler farklı iken, İslamiyetten sonra edebi eserler türlerinin oluşumunda etkili olmuştur. Toplumun izleri bu dört şiirde farklı bir biçimde görülür.

2. ETKİNLİK

Aşağıda isteklerin belirtildiği iki farklı metin verilmiştir. Bu metinlerden hareketle edebî ve öğretici metinlerin özelliklerini belirleyiniz.

Edebi Metnin Özellikleri kısaca şöyledir:

• Toplumun sosyal ve kültürel özelliklerini taşır.
• İnsanın duygu düşünce ve hayallerini hedef alır
• İnsanda güzel duygular,hayaller ve zevkler uyandırır.
• İşlenmiş bir dil ve anlatımla oluşur.

Öğretici metnin özellikleri kısaca şu şekildedir:

• Açıklamak, bilgi vermek, öğretmek amacıyla yazılır.
• Günlük yaşantılar, tarihî olaylar ve bilimsel gerçekler ele alınır.
• Konuyla ilgili duygu ve düşünceler kısa ve kesin ifadelerle dile getirilir.
• Dil, daha çok, göndergesel işlevde kullanılır.
• Söz sanatlarına, kelimelerin mecaz ve soyut anlamlarına pek yer verilmez.

3. ETKİNLİK

Aşağıdaki şiirlerde görülen dil özelliğinin isimlerini kutucuklara yazınız.

a. Cevap: AĞIZ

b. Cevap: ŞİVE

c. Cevap: ARGO

9. Sınıf Edebiyat 9. Ünite 


9. Sınıf Edebiyat 8. Ünite 


9. Sınıf Edebiyat 7. Ünite 


9. Sınıf Edebiyat 6. Ünite 


9. Sınıf Edebiyat 5. Ünite 

Bir Cisme Birden Fazla Kuvvet Etki Edebilir

Yandaki resimde sandığa kaç kişi kuvvet uygulamaktadır? Bir cisme birden fazla kuvvet etki edebilir. Cisimler birden fazla kuv­vetin etkisinde kaldıklarında bu kuvvetlerin etkisini tek başına yapabilen bir kuvvet oluşur. Bu kuvvete bileşke kuvvet veya net kuvvet adı verilir. Bileşke kuvvet kısaca R harfiyle sembo­lize edilir.

Bir cisme etki eden birden fazla kuvvet aynı doğrultulu ve aynı yönlü olabileceği gibi aynı doğrultulu ve zıt yönlü de olabilir.

Aynı Doğrultulu Aynı Yönlü Kuvvetlerde Bileşke Kuvvet Bir cisme aynı doğrultuda ve aynı yönde kuvvetler etki ederse bileşke kuvvet, uygula­nan kuvvetlerin toplamına eşittir. Bileşke kuv­vetin doğrultusu ve yönü, uygulanan kuvvet­lerin doğrultusu ve yönü ile aynı olur. Çünkü doğrultu ve yönleri aynı olan kuvvetlerin bileş­kesi her zaman kuvvetlerle aynı doğrultuda ve yönde olur.

9. Sınıf Türk Dili Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları Sonuç Yayınları 2019 2020

Tartı aleti üzerinde durduğunuzda aşağı yönde bir kuvvet uygularsınız. Tartı aletinin yayı da vücudunu­zun uyguladığı kuvveti dengelemek için yukarı yön­de bir kuvvet uygular. Bu kuvvet sizin uyguladığınız kuvvete eşittir.

Cisimlere aynı doğrultuda ve zıt yönde etki eden, büyüklükleri eşit kuvvetlere dengelenmiş kuvvetler adı verilir. Bu kuvvetler birbirini dengelediği için bileş­ke kuvvet sıfır (0) olur.

Bir cisim hareket etmiyorsa veya hareketli bir cis­min hızı ve yönü değişmiyorsa bu cisimler dengelen­miş kuvvetlerin etkisinde demektir.