Alveoller ve
Kılcal Damarlar
Yetişkin bir insanın akciğerlerinde milyonlarca alveol bulunur. Bu alveollerin toplam yüzeyi yaklaşık 100 m[1] büyüklüğünde bir alan oluşturabilir. Alveoller ince bir hücre tabakasından oluşan hava keseleridir ve iç yüzeyleri nemlidir. Soluk alındığında alveollere ulaşan oksijen nemli yüzeyden kılcal kan damarlarına kolayca geçebilir. Böylece oksijen alveollerden kana karışır. Aynı anda karbondioksit de kandan alveollere geçer. Soluk verildiğinde ise akciğerlerdeki hava atılır. Bu havadaki karbondioksit oranı oksijenden fazladır. Soluk alıp verdikçe solunum sistemi gaz alışverişinin devamlılığını sağlar.
Solunum
Sisteminin Sağlığı
Solunum ve dolaşım sisteminin birlikte
çalışmasıyla vücutta hücrelere besin ve oksijen taşınır. Hücrelerde elde edilen
enerji sayesinde diğer vücut fonksiyonları gerçekleşir. Tüm organ sistemlerinin
sağlığının korunması genel vücut sağlığının da korunmasını sağlar.
Solunum sistemi yapı ve organlarının sağlığı;
✓ Hava
kirliliği,
/ Sigara ve sigara dumanı,
✓ Mevsimsel
değişiklikler,
✓ Bulunulan
ortamdaki zehirli kimyasal maddeler,
✓ Hastalık
etkeni mikroorganizmalar gibi faktörlerden etkilenir.
Sıralanan
bu faktörlerin solunum sistemine olan etkilerini, solunum sisteminin sağlığını
korumak için yapılması gerekenleri aşağıdaki etkinliği yaparak öğreniniz.
Burun, yutak ve gırtlakta
meydana gelen enfeksiyonlar genel olarak üst solunum yolu hastalıkları olarak
adlandırılır.
Çocuklarda sıklıkla
görülen üst solunum yolu hastalıklarının nedeni bakteri ve virüslerdir. Nezle, grip ve bademcik
iltihabı bu tür hastalıklardandır. Özellikle kışın kapalı
ortamlarda hasta kişilerle bir arada bulunmak hastalığın bulaşmasını
kolaylaştırır.
Nezle ve grip belirtileri
çoğunlukla birbirine karıştırılır. Burun| tıkanıklığı, hapşırma, boğaz ağrısı,
hafif yorgunluk genellikle nezlenin belirtileridir. Grip ise çoğunlukla
öksürük, vücut ağrısı, yüksek ateş ve uzun süren yorgunluğa neden olur. Bu
hastalıklarda çoğunlukla antibiyotik kullanılmaz. Bakterilerin neden olduğu
bademcik iltihaplarında ise doktorun gerek duyması hâlinde antibiyotik
kullanılabilir.
Astım:
Hava kirliliği, sigara dumanı,
polenler,
tozlar ya da besin katkı maddeleri çocuklarda
görülen astımın başlıca nedenleridir. Astım has-
talarında solunum yollarının daralması nedeniyle
öksürük, soluk alıp verme güçlüğü gibi belirtiler
görülür.
tozlar ya da besin katkı maddeleri çocuklarda
görülen astımın başlıca nedenleridir. Astım has-
talarında solunum yollarının daralması nedeniyle
öksürük, soluk alıp verme güçlüğü gibi belirtiler
görülür.